فهرست مطالب
0 تا 100 فرآیند وستینگ سهام
کارآفرین‌ها هم اشتباه میکنند! بله درست خواندید! یکی از اشتباهات رایجی که ممکن است در بین مدیران استارتاپی اتفاق بیوفتد، این است که در ابتدای کار برای افزایش انگیزه کارمند خود، به او سهام اختصاص می دهد، درحالیکه آن کارمند هنوز ارزشمندی خود را اثبات نکرده و ممکن است به اندازه سهام دریافتی در جهت رشد استارتاپ فعالیت نکرده باشد.
بنابراین با اینکه مفهوم وستینگ ساده به نظرمی رسد، اما ممکن است؛ پیامدهای نامطلوبی برای شما ایجاد کند، به همین دلیل در این بلاگ از تدبیر سینا قصد داریم به مفهوم وستینگ یا تخصیص سهام بپردازیم. بلاگ امروز برای شما مدیر استارتاپ عزیز واجب است!
وستینگ (VESTING) چیست؟
وستینگ سهام به این معناست که کارمند دارای اختیار سهام، تمام سهام خود را یک جا در اولین روز کاری خود دریافت نمی‌کند، بلکه این سهام را طی یک فرآیند وستینگ به صورت 4 ساله با یک کلیف یک ساله دریافت میکند.
*کلیف (CLIFF)چیست؟* کلیف حداقل مدت زمانی ست که بنیان گذاران یا کارمندان باید در استارتاپ حضور داشته باشند تا بتوانند سهام خود را دریافت کنند، که معمولا یک دوره 6 ماهه یا 1 ساله است.
وستینگ استارتاپ چیست؟
وستینگ استارتاپ، فرآیندی ست که استارتاپ ها برای واگذاری سهام خود استفاده میکنند، وستینگ سهام به استارتاپ ها کمک میکند تا انگیزه کارمندان خود را حفظ کنند و علاقه کارمندان را به تمرکز برروی مسئولیت های خود ترغیب کنند، وستینگ استارتاپ شامل نحوه واگذاری سهام به کارمندان و بنیان گذاران می باشد که در ادامه آنها را بررسی میکنیم، با ما همراه باشید.
وستینگ کارمندان چگونه است؟
در حقیقت یک کارمند با یک سال فعالیت در استارتاپ، 25% از سهام خود را دریافت کرده و سپس مابقی سهام طی سه سال به وی اعطا می‌شود. وستینگ در حقیقت یک استراتژِی برای حفظ کارمندان است که توسط مدیر عامل اعمال می شود، باید توجه داشت که اگر کارمند کمتر از یک سال در شرکت فعالیت کند، طبق فرمول وستینگ تنها بخشی از سهام را دریافت میکند.
همچنین وستینگ می‌تواند به عنوان یک راه حل برای کنترل مشارکت و مالکیت سرمایه گذاران خطر پذیر توسط مدیر عامل و بالعکس تعریف شود، اما به همین سادگی نیست.
وستینگ بنیان گذاران چگونه است؟
وستینگ بنیان گذاران اندکی با وستینگ کارمندان متفاوت است، به طوریکه بنیان گذاران قادرند پس از جذب سرمایه معادل یک سال از وستینگ را دریافت کرده و مابقی آن را طی 3 سال آتی دریافت کنند. این اتفاق زمانی می‌افتد که جذب سرمایه در سال تاسیس شرکت اتفاق افتاده و بنیان گذار برای استفاده امتیاز سابقه خدمت خود 25% از سهام خود را دریافت میکند.
همچنین گاهی نیز براساس تاریخ تاسیس شرکت، بنیان گذار می‌تواند پس از جذب سرمایه درخواست وستینگ نماید. اما نکته قابل توجه اینجاست که اگر کارمندی بنا به هر دلیلی سهامش تخصیص یا واگذار نشود، این سهام واگذار نشده، مجددا تخصیص نمی‌شود، بلکه جذب شده تا سهام داران به نسبت سهام خود از آن منتفع شوند، یا به حساب سهام تشویقی بازگشته تا مجددا برای کارمندان آینده مورد استفاده قرار گیرد.
مزایای وستینگ سهام چیست؟
وستینگ هم برای بنیان گذاران و هم سرمایه گذاران خطر پذیر مفید است، چراکه اگر یکی از بنیان گذاران بنا به هر دلیلی از مجموعه خارج شد، با تمام سهام خود شرکت را ترک نکند، درحالیکه هیچ تلاشی برای موفقیت استارتاپ نکرده است.
همین قانون برای کارمندان هم وجود دارد، از آنجاییکه وستینگ نوعی پاداش محسوب می شود، یک رویکرد ارزشمند در جهت به دست آوردن تدریجی سهام، در طول زمان است.
حال ممکن است با شرایطی رو به رو شویم که قصد ترک استارتاپ را داشته اما بخواهیم سهامی را که طی چند سال بدست آورده ایم حفظ کنیم، در اینجا با مفهوم دوره اعمال آشنا می شنویم که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد.
بنابراین وستینگ استارتاپ دارای مزایایی همچون:
1. افزایش انگیزه کارکنان و کاهش ریسک خروج آنها از شرکت
2. حفاظت از جایگاه موسسین شرکت
دوره اعمال وستینگ (exercise vesting) چیست؟
دوره اعمال مشخص میکند که به محض خروج شخص از شرکت چقدر زمان دارد تا سهام خود را خریداری کند، از نظر زمانی این دوره 90 روزه است اما می‌تواند با توجه به شرایط متفاوت باشد. در غیر این صورت سهام واگذار نشده وی ضبط شده و به حساب سهام تشویقی کارکنان برگشت داده می‌شود تا به سایر کارمندان اعطا شود.
این موضوع از دو نظر حائز اهمیت است، اینکه مدت دوره اعمال منصفانه نبوده که بعضی از شرکت‌ها طبق شایستگی کارمند خود ترجیح می‌دهند این دوره را به عنوان بخشی از قرارداد فسخ تمدید کنند . یا اینکه افزایش دوره اعمال منجر به این شود که اشخاص به طور مداوم شغل خود را تغییر دهند و همچنان اختیار سهام خود را در چندین شرکت داشته باشند.
همچنین میان کسانی که ظرف یک یا دوسال شرکت را ترک میکنند اما اختیار سهام خود را برای مدت طولانی دارند ولی کارمندانی که مدت بیشتری می‌مانند اما حق اختیار سهام کمتری دارند توازن برقرار نمی‌شود. در نتیجه در استفاده از این رویکرد باید دقت لازم را نمود.
جمع بندی:
در این مقاله از تدبیر سینا درمورد وستینگ یا تخصیص سهام صحبت کردیم که یک رویکرد منطقی برای دریافت تدریجی سهام در طول زمان می باشد، این رویکرد برای بنیان گذاران و کارمندان تا حدی متفاوت می باشد، همچنین این رویکرد برای بنیان گذار و هم سرمایه گذار خطر پذیر می‌تواند ابزاری مفید جهت حفظ کارمندان و ایجاد انگیزه فعالیت در استارتاپ باشد.
برای وستینگ استارتاپ خود نیاز به مشاوره دارید؟
تیم شرکت دانش بنیان نوآوری و فناوری تدبیر سینا با داشتن متخصصان با تجربه آماده خدمت رسانی در حوزه‌های طراحی ترم شیت، وستینگ، ارزش گذاری و … به کارآفرینان و سرمایه گذاران خطر پذیر می‌باشد، در صورت نیاز به مشاوره با ما تماس حاصل فرمایید.
شماره تماس: ۳۲۹۰۵۲۹۴-۰۲۵